معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان رئیسجمهوری، حسین افشین، در جدیدترین اظهارات خود خبری امیدبخش برای جامعه علمی و فناور کشور اعلام کرد: مصوبه امریه دانشبنیان تا آبان ماه سال ۱۴۰۶ تمدید شده است. این تمدید، که در پی شایعاتی مبنی بر توقف ناگهانی این طرح صورت میگیرد، نقش حیاتی در جذب و بهکارگیری نخبگان و فارغالتحصیلان دانشگاهی در شرکتهای فناور و دانشبنیان ایفا میکند. امریه دانشبنیان به فارغالتحصیلان برتر این امکان را میدهد تا دوران خدمت سربازی خود را در محیطهای شرکتهای دانشبنیان سپری کنند و به توسعه فناوری و اقتصاد کشور یاری رسانند، به جای اینکه در پادگانهای نظامی خدمت کنند.
این طرح از اهمیت بالایی برخوردار است زیرا به حفظ و جذب استعدادهای جوان در اکوسیستم فناوری کشور کمک شایانی میکند. فارغالتحصیلان با تجربه عملی در شرکتهای دانشبنیان، پس از اتمام دوره امریه، میتوانند به عنوان نیروی متخصص و کارآفرین به رشد اقتصادی کشور ادامه دهند. این تمدید نه تنها ثبات شغلی برای مشمولان فراهم میآورد، بلکه به شرکتهای دانشبنیان نیز در برنامهریزی بلندمدت برای جذب و آموزش نیروی انسانی متخصص اطمینان خاطر بیشتری میدهد.
توضیحاتی درباره شایعه توقف امریه دانشبنیان
افشین در نشست خبری خود با تاکید بر اینکه گزارشهای منتشر شده در خصوص «توقف لحظهآخری پذیرش امریه در شرکتهای دانشبنیان» صحت نداشته است، به نگرانیهای اخیر جامعه علمی کشور پاسخ داد. وی توضیح داد که این شایعات در پی شرایط فعلی کشور و نزدیکی زمان اتمام مصوبه قبلی در آبان ماه جاری شکل گرفته بودند. جامعه در شرایط کنونی به سرعت تحت تاثیر اخبار مختلف قرار میگیرد و این امر لزوم شفافسازی دقیق و بهموقع از سوی مسئولین را دوچندان میکند.
معاون علمی رئیسجمهوری در پاسخ به انتقاداتی مبنی بر تأخیر در واکنش و شفافسازی این معاونت درباره خبر مذکور، اظهار داشت که زمانی که منبع یک خبر نامشخص است و نیاز به هماهنگی با نهادهای بالادستی، از جمله ستاد کل نیروهای مسلح، برای بررسی صحت و سقم آن وجود دارد، نمیتوان به سرعت واکنش نشان داد و اقدام به تکذیب یا تأیید کرد. این رویکرد محتاطانه به منظور جلوگیری از انتشار اطلاعات نادرست و افزایش سردرگمی در جامعه اتخاذ شده است. شفافیت و صحت اطلاعات در چنین مواقعی از اهمیت بالایی برخوردار است، به ویژه زمانی که موضوع مستقیماً بر زندگی و آینده جوانان کشور تأثیر میگذارد.
افشین همچنین به این نکته مهم اشاره کرد که در شرایط خاصی مانند وضعیت جنگی یا آتشبس که کشور در آن قرار دارد، موضوع سربازی و خدمت نظام وظیفه اهمیت ویژهای پیدا میکند. وی افزود که تمامی کشورها در مواجهه با چنین شرایطی، تغییراتی در آییننامهها و قوانین نظام وظیفه خود اعمال میکنند و ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست. بنابراین، تصمیمگیریها در این خصوص نیازمند ملاحظات دقیق امنیتی و ملی است. وی تاکید کرد که باید منتظر ماند و دید که وضعیت کشور در آبان ماه جاری چگونه خواهد بود و آیا تغییرات جدیدی در این مصوبه اعمال خواهد شد یا خیر. با این حال، وی اطمینان داد که فعلاً هیچ تغییر خاصی در تعداد افراد پذیرفته شده در این طرح اعمال نشده و این برنامه مطابق با روال قبل ادامه دارد، که این خود نقطه قوتی برای حفظ نیروی انسانی متخصص در بخش دانشبنیان است و زمینه را برای ادامه فعالیتهای نوآورانه در این حوزه فراهم میسازد.
وضعیت پروژههای کلان معاونت علمی: نئوبانک و صندوق هوش مصنوعی
در بخش دیگری از سخنان خود، معاون علمی رئیسجمهوری به تشریح وضعیت پروژههای کلان و استراتژیک معاونت علمی پرداخت. یکی از این طرحهای مهم، نئوبانک مبتنی بر هوش مصنوعی است که قرار بود تا مرداد ماه امسال راهاندازی شود. افشین توضیح داد که اگرچه اقدامات اولیه و زیرساختی این طرح، از جمله دریافت مجوزهای لازم از بانک مرکزی و امضای تفاهمنامههای همکاری با بانک منتخب (که فعلاً نام آن اعلام نشده است)، به خوبی پیش رفته است، اما به دلیل همزمانی تقریبا کامل با شرایط جنگی، این پروژه در حال حاضر با کندی مواجه شده است. این نئوبانک قرار است با بهرهگیری از قابلیتهای هوش مصنوعی، خدمات بانکی را هوشمندتر، سریعتر و شخصیسازی شدهتر ارائه دهد.
او با بیان اینکه نمیتوان گفت این طرح متوقف شده، تاکید کرد که در حال حاضر اجرای آن به حالت تعلیق درآمده و منتظر رسیدن به “شرایط پایدار” در کشور هستند تا بتوانند با قدرت و تمرکز کامل آن را پیگیری کنند. این رویکرد نشاندهنده اولویتبندی صحیح منابع و تمرکز بر ثبات و پایداری در اجرای پروژههای ملی، به ویژه در حوزههای حساس مانند مالی و فناوری است. نئوبانک مبتنی بر هوش مصنوعی پتانسیل تحولآفرینی در نظام بانکی کشور و ارائه خدمات مالی نوین و کارآمد را دارد که میتواند به تسهیل تراکنشها و بهبود تجربه کاربری منجر شود.
افشین همچنین به موضوع «صندوق زیرساخت هوش مصنوعی» اشاره کرد و اعلام داشت که کارهای اولیه مربوط به این پروژه نیز عملیاتی شده است، اما این صندوق نیز فعلاً در دسترس عموم یا سرمایهگذاران نیست. او همچون نئوبانک، دلیل این تأخیر را شرایط فعلی کشور دانست و ترجیح دادند که ادامه فعالیتها، بهویژه جذب سرمایهگذاریها و سایر اقدامات اجرایی، در زمان “صلح پایدار” انجام شود. پیشبینی میشود که سرمایهگذاری و سایر کارهای مربوط به این صندوق احتمالاً تا حدود دو ماه آینده آغاز شود. این صندوق قرار است نقش مهمی در تامین مالی و توسعه زیرساختهای مورد نیاز برای پیشبرد هوش مصنوعی در ایران ایفا کند و به رشد و نوآوری در این حوزه حیاتی کمک کند، چرا که هوش مصنوعی به عنوان یکی از مهمترین فناوریهای تحولآفرین جهان شناخته میشود.
اهمیت پرورش نیروی انسانی خلاق و نوآور در مسیر شتابدهی فناوری
معاون علمی رئیسجمهوری با تاکید بر لزوم بهرهمندی معاونت علمی از جدیدترین فناوریهای روز دنیا، اظهار داشت که این معاونت در حال بهروزرسانی و تحول کامل سیستمهای اداری خود است. وی خاطرنشان کرد که معاونت علمی باید خود به عنوان الگو و پیشگام برای سایر سازمانها و نهادها در زمینه استفاده بهینه از پیشرفتهای تکنولوژیک عمل کند. این رویکرد، بستر لازم برای یک دولت هوشمند و کارآمد را فراهم میآورد که میتواند به توسعه پایدار و سریع در تمامی بخشها کمک کند و کارایی را در تمامی سطوح افزایش دهد.
افشین در ادامه سخنان خود بر اهمیت شتابدهی در استفاده از فناوری در تمامی ابعاد جامعه تاکید کرد. وی اظهار داشت که برای دستیابی به این هدف بزرگ، پیادهسازی “سیاستگذاری هوشمندانه و بهروز” یک ضرورت انکارناپذیر است. این سیاستها باید منعطف و پویا باشند تا بتوانند با تغییرات سریع در دنیای فناوری همگام شوند و فرصتهای جدید را به بهترین شکل ممکن مغتنم بشمارند. این امر شامل سرمایهگذاری در تحقیق و توسعه، حمایت از استارتاپها و تسهیل قوانین برای ورود فناوریهای نوین به بازار میشود.
نکته کلیدی دیگر که معاون علمی رئیسجمهوری به آن اشاره کرد، “تربیت نیروی انسانی توانمند، دونده و خلاق” است. به گفته وی، آینده کشور به دست جوانانی ساخته خواهد شد که قادر به تفکر انتقادی، حل مسئله و نوآوری باشند. برای تحقق این مهم، باید از همان مقاطع اولیه آموزش، دانشآموزانی خلاق و مبتکر پرورش داد که به جای حفظیات صرف، به قضایا “مسالهمحور” نگاه کنند، توانایی “بارش فکری” برای یافتن راهکارهای بدیع را داشته باشند و روحیه “نوآوری” در آنها تقویت شود. این رویکرد میتواند نسلی از متخصصان را تربیت کند که موتور محرکه اقتصاد دانشبنیان کشور باشند و ایران را در مسیر پیشرفت فناوری قرار دهند.
در پایان این مراسم، «تورج امرایی»، معاون توسعه شرکتهای دانشبنیان در معاونت علمی ریاستجمهوری، نیز اظهارات افشین را تایید کرد و بار دیگر بر شایعه بودن خبر «توقف امریه دانشبنیان» صحه گذاشت. وی تصریح کرد که ظرفیت پذیرش برای آبان ماه جاری (۱۴۰۴) از قبل وجود داشته و برای ماههای آتی نیز، بر اساس تفاهمنامه معاونت علمی با ستاد کل نیروهای مسلح، تا تاریخ دوم آبان ماه ۱۴۰۶ کاملاً برقرار و عملیاتی خواهد بود. این خبر، اطمینان خاطر بیشتری را برای مشمولان امریه دانشبنیان و شرکتهای مربوطه فراهم میکند و نشان میدهد که حمایت از نخبگان و شرکتهای فناور همچنان در اولویت برنامههای معاونت علمی قرار دارد و این روند با جدیت دنبال خواهد شد.
منبع: دیجیاتو