در دنیای پررقابت عکاسی حرفه‌ای، هر ساله مسابقات متعددی با هدف شناسایی و تقدیر از استعدادهای برجسته برگزار می‌شوند. یکی از معتبرترین این رقابت‌ها، «مسابقه عکاسی رنگی reFocus» است که در سال ۲۰۲۵، با معرفی برگزیدگان خود، بار دیگر شور و هیجان را در میان هنرمندان و علاقه‌مندان به این حوزه برانگیخت. امسال، این رویداد بین‌المللی با اعلام یک تصویر خیره‌کننده از «لیام من»، عکاس بریتانیایی، به عنوان برنده بزرگ و کسب افتخار مقام دوم توسط «مسعود میرزایی»، عکاس شایسته ایرانی، توجه بسیاری را به خود جلب کرده است.
عکس برنده اول، صحنه‌ای آخرالزمانی و در عین حال باشکوه را به تصویر می‌کشد: دو کوهنورد که زیر حلقه آتشین یک خورشیدگرفتگی کامل، بر فراز یک یخچال طبیعی عظیم ایستاده‌اند. این اثر هنری نه تنها از نظر بصری فوق‌العاده است، بلکه داستانی از عزم و اراده هنرمند را نیز با خود به همراه دارد؛ روایتی از پیگیری سرسختانه یک ایده تا خلق تصویری که تا ابد در ذهن‌ها باقی خواهد ماند. این ترکیب بی‌نظیر از طبیعت بکر و پدیده‌های کیهانی، به بیننده حسی از عظمت و کوچکی انسان در برابر جهان را القا می‌کند.
از سوی دیگر، مقام دوم توسط عکاس ایرانی، مسعود میرزایی، با عکسی از وضعیت اسفناک دریاچه ارومیه کسب شد که لایه‌های عمیقی از معنا و پیام زیست‌محیطی را در خود نهفته دارد. این عکس، نه تنها یک اثر هنری است، بلکه به عنوان یک سند بصری قدرتمند، توجه جهانیان را به یکی از مهم‌ترین بحران‌های طبیعی منطقه جلب می‌کند. هر دو اثر برگزیده، با قدرت خود، نشان می‌دهند که چگونه عکاسی می‌تواند پلی بین زیبایی‌شناسی و مسائل مهم روز جهان باشد.
مسابقه عکاسی رنگی reFocus با هدف برجسته‌کردن قدرت رنگ در ثبت لحظات و روایت داستان‌ها، هر ساله هزاران اثر از عکاسان سراسر جهان را در دسته‌بندی‌های مختلفی چون مردم، منظره طبیعی، حیوانات وحشی، سفر، انتزاعی و غیره داوری می‌کند. این رقابت نه تنها فرصتی برای نمایش خلاقیت و مهارت‌های فنی است، بلکه بستری برای طرح مسائل مهم جهانی، از زیبایی‌های بی‌بدیل طبیعت گرفته تا چالش‌های زیست‌محیطی و انسانی، فراهم می‌آورد. تصاویر برگزیده امسال نیز گواهی بر این تنوع و عمق موضوعی هستند و هر یک به شیوه‌ای منحصر به فرد، داستانی را بیان می‌کنند که ارزش تفکر و تامل دارد.
لحظه‌ای جاودانه: داستان عکس برنده بزرگ reFocus ۲۰۲۵
«لیام من» (Liam Man)، عکاس بریتانیایی، با عکسی به نام «اکتشاف» (The Expedition) موفق شد جایزه بزرگ مسابقه عکاسی رنگی reFocus 2025 را از آن خود کند. این تصویر بی‌نظیر، نتیجه یک سفر اکتشافی دشوار و پرهزینه به یخچال لئونز (Glacier Leones) در پاتاگونیا بود؛ سفری که لیام تمام هزینه‌های آن را شخصاً تامین کرده بود و تنها به یک لحظه کلیدی و سرنوشت‌ساز وابسته بود. او و تیمش ماه‌ها برنامه‌ریزی دقیق داشتند، از جمله انتخاب مکان بر اساس مسیر دقیق خورشیدگرفتگی، و مبارزه با شرایط آب‌وهوایی نامساعد، در نهایت به لحظه طلایی خود رسید.
لیام من در مصاحبه‌ای با برگزارکنندگان مسابقه، لحظه ثبت این عکس را «باورنکردنی» توصیف کرد. او می‌گوید: «در روز کسوف، آسمان ناگهان صاف شد و همه چیز برای ثبت این هماهنگی بی‌نظیر آماده بود. چالش اصلی نورپردازی بود؛ زیرا در طول خورشیدگرفتگی، محیط به طرز عجیبی تاریک می‌شود و نور خورشید کافی برای روشن کردن جزئیات وجود ندارد.» این مشکل فنی، لیام را به استفاده از یک راهکار خلاقانه سوق داد: او یک سیستم نورپردازی را روی یک پهپاد نصب کرد و آن را برفراز صحنه به پرواز درآورد.
این تکنیک نوآورانه به لیام من امکان داد تا بافت‌ها، رنگ‌ها و جزئیات خیره‌کننده سطح یخی یخچال را به بهترین شکل ممکن آشکار کند، در حالی که حلقه نورانی خورشیدگرفتگی به پس‌زمینه تصویر یک بعد سورئال و قدرتمند می‌بخشید. این عکس نه تنها مهارت فنی بالای عکاس را به نمایش می‌گذارد، بلکه داستان مقاومت، برنامه‌ریزی دقیق، و اشتیاق او برای ثبت لحظه‌ای منحصر به فرد در طبیعت را روایت می‌کند. ترکیب عناصر طبیعی حماسی با ابتکار عمل تکنولوژیکی، «اکتشاف» را به اثری ماندگار تبدیل کرده است که به خوبی قدرت هنر در بیان شگفتی‌های طبیعت را به تصویر می‌کشد.
نگاهی عمیق به هنر مسعود میرزایی: آیینه‌ای از دریاچه ارومیه
در جایگاه دوم این مسابقه، نام «مسعود میرزایی»، عکاس توانمند ایرانی، به چشم می‌خورد که با اثر خود با عنوان «دریاچه»، نه تنها زیبایی‌شناسی بصری، بلکه پیامی قدرتمند از واقعیت‌های زیست‌محیطی را به جهانیان منتقل کرد. میرزایی که فعالیت حرفه‌ای خود را در زمینه عکاسی از سال ۲۰۱۶ آغاز کرده است، همواره بر عکاسی هنری، خیابانی و مستند تمرکز داشته است. او به دنبال شکار لحظاتی است که بتوانند داستانی ناگفته را روایت کنند و عمیق‌ترین احساسات را در بیننده برانگیزند. عکس او از دریاچه ارومیه، بیش از یک تصویر زیبا، بازتابی از وضعیت اسفناک یکی از بزرگترین نمادهای طبیعی ایران است.
دریاچه ارومیه که روزگاری یکی از بزرگترین دریاچه‌های آب شور جهان بود و زیستگاه گونه‌های فراوانی محسوب می‌شد، سال‌هاست که با بحران خشکی و نمکی شدن دست و پنجه نرم می‌کند. این وضعیت، نه تنها بر محیط زیست منطقه، بلکه بر زندگی جوامع محلی نیز تاثیرات مخربی گذاشته است. تصویر میرزایی با رنگ‌های خاص و ترکیب‌بندی هوشمندانه خود، این واقعیت تلخ را بدون نیاز به کلمات فریاد می‌زند؛ رنگ‌های قرمز و نارنجی ناشی از جلبک‌های هالوفیل، به خوبی فاجعه زیست‌محیطی را بازتاب می‌دهند.
او با ثبت دقیق جزئیات و استفاده از رنگ‌ها برای بیان احساسات، نه تنها یک اثر هنری خلق کرده، بلکه توجه جهانی را به یکی از مهم‌ترین مسائل زیست‌محیطی کشورش جلب نموده است. این عکس، نمونه‌ای برجسته از قدرت عکاسی مستند در آگاهی‌بخشی و تاثیرگذاری اجتماعی است که نشان می‌دهد چگونه هنر می‌تواند به ابزاری برای activism و تغییر تبدیل شود. پیام زیست‌محیطی عکس میرزایی، فراتر از مرزهای جغرافیایی، هشداری جهانی درباره اهمیت حفظ منابع طبیعی و مقابله با تغییرات اقلیمی است؛ موضوعی که این روزها بیش از پیش ضرورت توجه به آن احساس می‌شود.
تصاویر برگزیده از بخش‌های گوناگون مسابقه عکاسی رنگی reFocus
مسابقه عکاسی رنگی reFocus در بخش‌های متنوع خود، آثاری را به نمایش گذاشته که هر یک به نوبه خود، روایتگر داستانی منحصر به فرد از جهان اطراف ما هستند. این بخش‌ها شامل مردم، منظره طبیعی، حیوانات وحشی، سفر، انتزاعی، خیابان، اشیا بی‌جان، عکاسی خبری، حیوانات اهلی، عکاسی زیر آب، عکاسی مفهومی و معماری می‌شوند. در میان این برگزیدگان، عکس‌هایی دیده می‌شوند که به طرز ماهرانه‌ای به موضوعاتی چون حیات وحش، منظره‌های طبیعی، زندگی شهری، و حتی انتزاعی می‌پردازند. این تنوع در موضوعات، نشان‌دهنده گستردگی و غنای دنیای عکاسی رنگی است و چگونگی به کارگیری خلاقانه رنگ در خلق معنا را به تصویر می‌کشد.
تصویر برنده سوم، صحنه‌ای دلخراش اما واقعی از ده‌ها کیمن را به تصویر می‌کشد که بی‌حرکت در گودالی گلی و در حال خشک‌شدن، در اوج فصل خشکسالی، در انتظار بازگشت باران‌ها هستند. این عکس نیز مانند اثر میرزایی، هشداری جدی درباره تاثیرات تغییرات آب و هوایی و خشکسالی بر حیات وحش و اکوسیستم‌های طبیعی است. قدرت رنگ در این عکس به خوبی توانسته حس درماندگی و امید را در کنار هم به مخاطب منتقل کند، و از این رو تاثیرگذاری عمیقی بر بیننده می‌گذارد.
در بخش عکاسی انتزاعی، برنده با استفاده از رنگ‌ها و فرم‌ها، اثری خلق کرده که بیننده را به تامل وامی‌دارد و ادراکی متفاوت از واقعیت ارائه می‌دهد. این عکس‌ها اغلب به دنبال کشف زیبایی در الگوها و بافت‌های غیرمنتظره هستند. در حوزه حیوانات اهلی و وحشی، عکس‌هایی انتخاب شده‌اند که نه تنها زیبایی و شکوه این موجودات را به نمایش می‌گذارند، بلکه گاهی اوقات داستان‌هایی از زندگی، بقا یا تعامل آن‌ها با محیط اطراف را روایت می‌کنند. همچنین، بخش عکاسی زیر آب، تصاویری مسحورکننده از اعماق اقیانوس‌ها و تنوع زیستی شگفت‌انگیز آن را آشکار ساخته است که بیننده را به دنیایی پنهان و شگرف دعوت می‌کند.
عکاسی سفر، ما را به نقاط دوردست و ناشناخته جهان می‌برد، از فرهنگ‌ها و مناظر بکر گرفته تا تجربیات انسانی در نقاط مختلف. این عکس‌ها نه تنها دیدنی‌های جهان را به ما نشان می‌دهند، بلکه پنجره‌ای به سوی زندگی مردمان و آداب و رسوم آن‌ها می‌گشایند. بخش عکاسی خیابان، لحظات ناب و گذرا از زندگی روزمره شهری را ثبت می‌کند که گاهی اوقات عمیق‌ترین مفاهیم انسانی و اجتماعی را در خود جای داده‌اند، لحظاتی که در شلوغی شهرها کمتر به آن‌ها توجه می‌شود. بخش اشیای بی‌جان نیز با تمرکز بر ترکیب‌بندی، نور و رنگ، زیبایی‌های پنهان در اشیای عادی را آشکار می‌سازد و به ما می‌آموزد که در هر شیئی می‌توان هنر و داستان یافت.
بخش عکاسی خبری، تصاویری قدرتمند و تاثیرگذار از رویدادهای مهم جهانی را ارائه می‌دهد که نقش مهمی در آگاهی‌بخشی و ثبت تاریخ دارند. این عکس‌ها اغلب حامل پیام‌های اجتماعی و سیاسی هستند و می‌توانند افکار عمومی را به سمت موضوعی خاص جلب کنند. بخش مردم، با پرتره‌ها و عکس‌های گروهی، به عمق وجود انسان‌ها و تجربیاتشان می‌پردازد؛ از شادی و غم گرفته تا مقاومت و امید. عکس «دختر ایرانی» در بخش عکاسی مفهومی، با پرداختن به یک ایده یا مفهوم خاص، بیننده را به تفکر و تفسیر وامی‌دارد و ابعاد جدیدی از خلاقیت را به نمایش می‌گذارد. در نهایت، بخش معماری، زیبایی‌های خطوط، فرم‌ها و الگوهای ساختمانی را به تصویر می‌کشد و بخش منظره طبیعی، عظمت و شکوه طبیعت بکر را با رنگ‌های خیره‌کننده به ثبت می‌رساند، از کوهستان‌های سر به فلک کشیده تا دشت‌های وسیع و دریاهای بی‌کران.
اهمیت و اهداف جوایز عکاسی reFocus
جوایز عکاسی reFocus فراتر از یک رقابت ساده، به مثابه یک سکوی پرتاب برای عکاسان بااستعداد از سراسر جهان عمل می‌کند. این مسابقه نه تنها فرصتی برای دیده شدن آثار هنرمندان فراهم می‌آورد، بلکه استانداردهایی جدید در کیفیت و خلاقیت در حوزه عکاسی رنگی تعیین می‌کند. داوران این مسابقه، که خود از چهره‌های برجسته و صاحب‌نام در دنیای عکاسی هستند، با دقت و وسواس خاصی به بررسی تمامی جزئیات فنی، ترکیب‌بندی، و پیام نهفته در هر اثر می‌پردازند تا بهترین‌ها را انتخاب کنند؛ رویکردی که به اعتبار و جایگاه بین‌المللی این رقابت می‌افزاید.
یکی از اهداف اصلی reFocus، تشویق عکاسان به استفاده نوآورانه از رنگ‌ها در بیان داستان‌ها و احساسات است. رنگ‌ها می‌توانند به تنهایی قادر به انتقال مفاهیم پیچیده‌ای باشند و در این مسابقه، آثاری که به بهترین نحو از پتانسیل رنگ برای تاثیرگذاری استفاده کرده‌اند، مورد تقدیر قرار می‌گیرند. این امر به غنای بصری و مفهومی آثار عکاسی می‌افزاید و مرزهای هنری را گسترش می‌دهد و نشان می‌دهد که چگونه خلاقیت می‌تواند با تکنیک‌های پیشرفته تلفیق شود.
این مسابقه همچنین به عنوان یک بستر مهم برای تبادل فرهنگی و هنری عمل می‌کند. آثاری از ملیت‌ها و فرهنگ‌های گوناگون در این رقابت گرد هم می‌آیند و دیدگاه‌های متفاوتی از جهان را به مخاطبان ارائه می‌دهند. این تبادل دیدگاه‌ها، نه تنها به غنی‌سازی هنر عکاسی کمک می‌کند، بلکه باعث افزایش درک متقابل و همدلی میان فرهنگ‌ها می‌شود. نمایش مسائل زیست‌محیطی و انسانی در قالب هنر، به افزایش آگاهی عمومی و بسیج افکار برای مقابله با چالش‌های جهانی کمک شایانی می‌کند، و این خود نشان‌دهنده مسئولیت اجتماعی هنر است.
در نهایت، reFocus با ایجاد فرصت‌های جدید برای عکاسان، الهام‌بخش نسل‌های آینده هنرمندان است. شرکت در چنین مسابقاتی، نه تنها می‌تواند به شهرت و اعتبار عکاسان بیافزاید، بلکه به آن‌ها کمک می‌کند تا سبک و صدای منحصر به فرد خود را در این عرصه پرشور و پویا پیدا کنند. برندگان امسال، از جمله لیام من و مسعود میرزایی، با آثار خود نشان دادند که چگونه یک عکس می‌تواند فراتر از یک ثبت ساده، به یک بیانیه هنری و اجتماعی تبدیل شود و پیامی عمیق را به گوش جهانیان برساند.
جوایز عکاسی رنگی reFocus 2025 بار دیگر ثابت کرد که عکاسی، تنها ثبت لحظه‌ها نیست، بلکه هنری قدرتمند برای روایت داستان‌ها، برانگیختن احساسات، و الهام‌بخشیدن به تغییر است. از زیبایی‌های بکر طبیعت و آسمان پرستاره گرفته تا واقعیت‌های تلخ زیست‌محیطی و چالش‌های زندگی روزمره، هر عکس برگزیده، پیامی جهانی را با خود حمل می‌کند؛ پیامی از امید، هشدار، و زیبایی بی‌کران جهان ما.
دستاوردهای عکاسانی چون لیام من و مسعود میرزایی، نه تنها افتخاری برای خودشان است، بلکه یادآور پتانسیل بی‌کران هنر عکاسی در آگاهی‌بخشی و ایجاد ارتباط میان انسان‌ها و محیط اطرافشان است. این تصاویر، نه تنها برای امروز، بلکه برای آیندگان نیز به عنوان سند و گواهی بر وضعیت جهان ما، لحظات زیبایی‌اش، و نقاط ضعفش، باقی خواهند ماند و الهام‌بخش آیندگان برای حفاظت از گنجینه‌های طبیعی و فرهنگی خواهند بود.
منبع: digiato.com
