یکی از مدیران شرکت ویز می‌گوید کودکان امروز در آینده هرگز رانندگی نخواهند کرد. این پیش‌بینی جسورانه، دیدگاه‌های سنتی ما را نسبت به حمل‌ونقل و مالکیت خودرو به چالش می‌کشد. با پیشرفت‌های چشمگیر در فناوری خودران، این ایده که نسل‌های آینده هرگز نیازی به گرفتن فرمان خودرو نخواهند داشت، بیش از پیش به واقعیت نزدیک می‌شود.

پیش‌بینی جسورانه: خداحافظی با فرمان

اوری لوین، یکی از بنیان‌گذاران ویز، بر این باور است که کودکانی که در عصر حاضر متولد می‌شوند، هرگز پشت فرمان خودرو نخواهند نشست. این اظهارنظر، نه‌تنها یک پیش‌بینی صرف، بلکه نتیجه‌ی تحلیل عمیق روندها و پیشرفت‌های جاری در صنعت حمل‌ونقل است. لوین این تحول را به تغییرات بزرگی تشبیه می‌کند که در گذشته، مشاغل خاصی را کاملاً منسوخ کردند، مانند اپراتورهای آسانسور که با ظهور آسانسورهای خودکار، دیگر نیازی به وجودشان نبود. این قیاس نشان می‌دهد که چقدر این تغییر می‌تواند بنیادین و فراگیر باشد.

این دیدگاه بر این پایه استوار است که پیشرفت‌های تکنولوژیکی، به‌ویژه در حوزه‌ی هوش مصنوعی و حسگرها، به نقطه‌ای رسیده‌اند که خودروهای خودران می‌توانند با ایمنی و کارایی بیشتر از رانندگان انسانی عمل کنند. علاوه بر این، مدل‌های کسب‌وکار جدیدی که بر پایه‌ی خدمات حمل‌ونقل به‌جای مالکیت خودرو بنا شده‌اند، این تغییر را تسریع خواهند کرد. این روند می‌تواند مفهوم “رانندگی” را برای همیشه از ذهن نسل‌های آینده پاک کند و آن‌ها را در جهانی قرار دهد که در آن، حمل‌ونقل، تنها با فشردن یک دکمه و بدون هیچ دغدغه‌ای از ترافیک یا یافتن پارکینگ، انجام می‌شود.

از تاکسی‌های اینترنتی تا ناوگان‌های لجستیکی: تحولی در آستانه

لوین پیش‌بینی می‌کند که طی یک دهه‌ی آینده، اکثر خدمات حمل‌ونقل پولی، از جمله تاکسی‌های اینترنتی، ناوگان‌های لجستیکی و حمل‌ونقل عمومی، کاملاً خودران خواهند شد. این چشم‌انداز، تنها به حمل‌ونقل شخصی محدود نمی‌شود و دامنه‌ی وسیعی از فعالیت‌های اقتصادی و اجتماعی را در بر می‌گیرد. با اتوماسیون این بخش‌ها، کارایی به شدت افزایش یافته، هزینه‌های نیروی کار کاهش می‌یابد و امکان ارائه‌ی خدمات ۲۴ ساعته و بدون توقف فراهم می‌شود.

اظهارات لوین در حالی مطرح می‌شود که پیشرفت‌های فعلی در این زمینه قابل توجه است. تسلا، تحت رهبری ایلان ماسک، خدمات تاکسی خودران خود را به‌صورت آزمایشی در آستین آغاز کرده است. ماسک حتی وعده داده که این خدمات تا پایان سال ۲۰۲۵ به بسیاری از شهرهای آمریکا گسترش خواهد یافت و تا نیمه دوم سال ۲۰۲۶، میلیون‌ها خودروی تسلا به صورت کاملاً خودران در جاده‌ها فعالیت خواهند کرد. همزمان، ویمو، زیرمجموعه‌ی آلفابت (شرکت مادر گوگل)، از سال ۲۰۲۰ تاکنون میلیون‌ها سفر تمام‌خودران پولی را در شهرهایی چون لس‌آنجلس، فینیکس، آستین و آتلانتا به انجام رسانده است، که نشان‌دهنده‌ی قابلیت‌های عملی و مقیاس‌پذیری این فناوری است. این نمونه‌ها ثابت می‌کنند که خودروهای خودران دیگر یک رؤیا نیستند، بلکه در حال تبدیل شدن به یک واقعیت ملموس هستند.

کاهش هزینه‌ها و افزایش دسترسی: جذابیت اقتصادی خودران‌ها

به گفته‌ی لوین، این روند به‌تدریج چهره‌ی رانندگی را دگرگون خواهد کرد و در شهرهای بزرگ، «تقریباً هیچ راننده‌ای» باقی نخواهد ماند. یکی از محرک‌های اصلی این تغییر، جذابیت اقتصادی آن است. او تأکید دارد که کیفیت این فناوری زمانی به سطح «خوب» می‌رسد که به بازار ارائه شود و کاربران از آن استفاده کنند؛ سپس، با تکرار و بازخورد از میلیون‌ها مایل رانندگی در دنیای واقعی، بهبود می‌یابد. این فرآیند تکاملی، ضریب اطمینان و کارایی سیستم‌های خودران را به طرز چشمگیری افزایش خواهد داد.

لوین در توضیح ابعاد اقتصادی این تحول می‌گوید: «اگر امروز برای سفر با اوبر ۱۰۰ دلار بپردازید، بیشتر این مبلغ به راننده می‌رسد، بخشی صرف هزینه‌های عملیاتی می‌شود و درصدی هم به شرکت تعلق می‌گیرد؛ اما وقتی راننده حذف شود، هزینه‌ی همان سفر می‌تواند به ۲۵ دلار کاهش یابد؛ قیمتی که هم مقرون‌به‌صرفه‌تر است و هم تقاضای بیشتری را به همراه خواهد داشت.» این کاهش قیمت نه تنها حمل‌ونقل را برای افراد بیشتری در دسترس قرار می‌دهد، بلکه می‌تواند منجر به کاهش تعداد خودروهای شخصی و در نتیجه، کاهش ترافیک و آلودگی هوا در کلان‌شهرها شود.

فراتر از جاده‌ها: دگرگونی شهرها و صنایع

آثار خودروهای خودران بسیار فراتر از کاهش هزینه‌های سفر است و می‌تواند ساختار شهرها و حتی صنایع مختلف را به کلی تغییر دهد. در آینده، ممکن است دیگر نیازی به داشتن پارکینگ‌های وسیع در مراکز شهر نباشد، زیرا خودروها می‌توانند پس از پیاده کردن مسافران، به نقاط دیگری برای انجام کارهای خودران (مانند حمل‌ونقل کالا) بروند یا به پایگاه‌های شارژ بازگردند. این آزاد شدن فضای شهری می‌تواند به ایجاد فضاهای سبز بیشتر، توسعه‌ی مسکن یا حتی ایجاد زیرساخت‌های جدید برای پیاده‌روی و دوچرخه‌سواری منجر شود.

لوین معتقد است که تاکسی‌های خودران تنها آغاز ماجرا هستند. او پیش‌بینی می‌کند که در آینده، به جای رفتن به فروشگاه، ممکن است خود فروشگاه‌های سیار به سراغ مشتریان بیایند. تصور کنید یک سوپرمارکت یا یک فروشگاه پوشاک که با خودروی خودران به محله‌ی شما می‌آید و شما می‌توانید بدون ترک خانه، خرید کنید. این موضوع می‌تواند ساختار صنعت خرده‌فروشی و املاک تجاری را دگرگون کند و نیاز به فضاهای فیزیکی بزرگ و گران‌قیمت را کاهش دهد. این تغییرات می‌توانند منجر به اقتصادهای جدید، خدمات نوآورانه و تحولات اجتماعی گسترده‌ای شوند که امروز شاید به سختی بتوانیم تمام ابعاد آن‌ها را تصور کنیم.

چالش‌ها و واقعیت‌های پیش رو: مسیری هموار یا پرفراز و نشیب؟

با وجود دیدگاه‌های خوش‌بینانه‌ی اوری لوین، همه کارشناسان در مورد سرعت و مقیاس این تحول هم‌نظر نیستند. برخی کارشناسان دیدگاه خوش‌بینانه‌ی لوین را ندارند. گزارش اخیر بانک HSBC نشان می‌دهد که بازار احتمالی تاکسی‌های خودران «به‌شدت بزرگ‌نمایی شده» و ممکن است سال‌ها طول بکشد تا این خدمات به سوددهی برسند. چالش‌های فنی، قانونی، اخلاقی و اجتماعی متعددی در این مسیر وجود دارد که نباید نادیده گرفته شوند.

مسائلی مانند مسئولیت در تصادفات (وقتی یک ماشین خودران تصادف می‌کند، مقصر واقعی کیست؟)، امنیت سایبری در برابر هک، مقاومت‌های شغلی از سوی رانندگان فعلی و نیاز به زیرساخت‌های هوشمند برای پشتیبانی از این ناوگان‌ها، همگی موانع بزرگی هستند. همچنین، پذیرش عمومی این فناوری نیز یک عامل کلیدی است. آیا مردم به اندازه‌ی کافی به خودروهای بدون راننده اعتماد خواهند کرد که زندگی خود را به آن‌ها بسپارند؟ اینها سؤالاتی هستند که پاسخ به آن‌ها تعیین‌کننده‌ی سرعت تحقق این پیش‌بینی خواهد بود.

آینده‌ی رانندگی: مهارت منسوخ‌شده یا تجربه‌ای نوین؟

اگر پیش‌بینی لوین به حقیقت بپیوندد، مفهوم رانندگی برای نسل‌های آینده کاملاً تغییر خواهد کرد. ممکن است رانندگی با خودروی شخصی، به یک فعالیت تفریحی یا یک مهارت تخصصی برای مسابقات تبدیل شود، همانطور که امروزه اسب‌سواری دیگر یک روش اصلی حمل‌ونقل نیست، بلکه یک ورزش یا سرگرمی است. آموزشگاه‌های رانندگی ممکن است منسوخ شوند و گواهینامه‌ی رانندگی به یک شیء موزه‌ای تبدیل گردد.

این تغییر همچنین می‌تواند پیامدهای عمیقی بر فرهنگ و جامعه داشته باشد. آیا جوانان هنوز رویای داشتن خودروی شخصی و “آزادی جاده” را در سر خواهند پروراند؟ یا مفهوم آزادی از طریق دسترسی به حمل‌ونقل ارزان و بی‌دردسر، جایگزین آن خواهد شد؟ این پرسش‌ها، چشم‌انداز آینده‌ای را ترسیم می‌کنند که در آن، رابطه‌ی انسان با خودرو و حرکت، به شکلی بنیادین متحول خواهد شد.

منبع: زومیت