جایگاه ایلان ماسک در افکار عمومی آمریکا: سقوط از اوج به حضیض
در ابتدا، “اداره کارایی دولتی” ایلان ماسک، که به اختصار DOGE نامیده میشد، به نظر میرسید یک شوخی باشد. این ایده برای سرگرم کردن میلیاردر در حالی که او در کنار دونالد ترامپ، نامزد وقت ریاست جمهوری، روی صحنه میرفت، طراحی شده بود. با این حال، آنچه در ابتدا به نظر میرسید بازیگوشی باشد، به زودی به یک عامل اصلی در تغییر دیدگاه عمومی نسبت به یکی از مشهورترین چهرههای جهان تبدیل شد.
در اواخر اکتبر، ماسک هشدار داد که اگر ترامپ پیروز شود، آمریکاییها باید “سختی را تحمل کنند” و این امر باعث “ناراحتی” برخی افراد خواهد شد. او در آن زمان در مورد برنامههایش برای کاهش بودجه و تعداد کارکنان سازمانهای دولتی با کمک DOGE گفت: “احتمالاً به امنیت زیادی نیاز خواهم داشت، اما باید انجام شود.” این اظهارات، که در آن زمان به عنوان بخش دیگری از تئاتر سیاسی او تلقی میشد، در واقع پیشبینی دقیقی از آیندهای بود که خود ماسک در رقم زدن آن نقش داشت.
حالا، بیش از نیم سال بعد، به نظر میرسد ثروتمندترین مرد جهان برای یک بار هم که شده، در پیشبینی خود دقیق عمل کرده است. دوران حضور او در کاخ سفید برای محبوبیت و تجارتش فاجعهبار بوده است. تسلا، شرکت خودروسازی الکتریکی او، ضربه شدیدی از خشم جهانی وارد شده به ماسک متحمل شده، به طوری که فروش و درآمد آن به شدت کاهش یافته است.
نظرسنجی گالوپ: تایید نفرت گسترده
جدیدترین نظرسنجی انجام شده توسط گالوپ، به نظر میرسد تایید میکند که ماسک واقعاً مورد نفرت قرار گرفته است: 61 درصد از 1000 پاسخدهنده بزرگسال آمریکایی که به طور تصادفی انتخاب شده بودند، اظهار داشتند که نظر نامطلوبی نسبت به ماسک دارند، و او را در صدر لیست منفورترین چهرههای جهانی قرار دادند.
حتی بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، که به طور گسترده به نسلکشی علیه فلسطینیان متهم شده است، نتوانست به “انحراف به شدت منفی” ماسک برسد و تنها 52 درصد از پاسخدهندگان اظهار داشتند که نظر نامطلوبی نسبت به این سیاستمدار دارند. این مقایسه نشان میدهد که سطح نارضایتی از ماسک تا چه حد عمیق و گسترده شده است.
نظرسنجی گالوپ یافتههای تحقیقات قبلی را نیز تایید میکند. اوایل سال جاری، نظرسنجی دیگری که توسط آسوشیتدپرس انجام شد، نشان داد که تنها 33 درصد از بزرگسالان آمریکایی، تا آوریل، ماسک را “بسیار یا تا حدودی مطلوب” میدانستند. این آمار نشاندهنده روند نزولی محبوبیت او حتی پیش از آخرین تحولات است.
نزاع ترامپ و ماسک: پایان یک رابطه پررنگ
و این همه قبل از اختلاف بزرگ ماسک با ترامپ بود. برومنس یکزمانی گلورزانه این دو نفر در ماه ژوئن به پایانی فوقالعاده آشفته رسید و به یک نزاع تمامعیار پر از تهدید و توهین تبدیل شد. این درگیری علنی، بیش از پیش به تصویر عمومی ماسک آسیب رساند و او را در موقعیتی نامطلوب قرار داد.
یک نظرسنجی بعدی با حمایت آسوشیتدپرس که در ماه ژوئن انجام شد، نشان داد که جمهوریخواهان کمتری نسبت به آوریل، ماسک را “بسیار مطلوب” میدانند. این امر یکی دیگر از اشتباهات کلیدی ماسک را نشان میدهد: دور کردن هر دو جناح سیاسی، بدون هیچ سود مشخصی برای خود یا منافع تجاریاش. این وضعیت نه تنها او را از پایگاه حمایتی خود دور کرد، بلکه او را در معرض انتقاد شدید از سوی هر دو طرف قرار داد.
این وضعیت نشاندهنده یک تاکتیک سیاسی ناموفق بود که به جای تقویت موقعیت او، به تضعیف آن انجامید. تصمیمات و اظهارات او در این دوره نه تنها شخصیت او را زیر سوال برد، بلکه به طور مستقیم بر کسب و کارهای او نیز تاثیر گذاشت.
تاثیر بر تجارت تسلا: بحران در فروش خودروهای برقی
در همین حال، تاثیرات محبوبیت رو به کاهش او بر تجارت خودروهای الکتریکیاش قابل لمس بوده است. پس از کشاندن نام تجاری تسلا به گل و لای، خریداران به تعداد زیادی از محصولات این شرکت روی گرداندهاند و حفرهای عظیم در امور مالی شرکت ایجاد کردهاند. این کاهش شدید در تقاضا، سوالاتی جدی را در مورد آینده تسلا و رهبری ماسک برانگیخته است.
فروش تسلا همچنان به شدت در اروپا و چین در حال کاهش است، که نشان میدهد رفتارهای ماسک حتی در نقاط دور از آمریکا نیز مخرب بوده است. این واقعیت که تاثیرات منفی رفتارهای او فراتر از مرزهای ایالات متحده گسترش یافته، نشاندهنده عمق بحران شهرت اوست. سرمایهگذاران و مشتریان بینالمللی نیز به همان اندازه که آمریکاییها از او ناراضی هستند، از اقدامات او تاثیر پذیرفتهاند.
این احساس چنان قوی است که محققان هفته گذشته پیشنهاد کردند، خریداران ممکن است به طور کلی از خودروهای الکتریکی روی برگردانند، حتی زمانی که آنها تسلا نیستند. این یک تهدید جدی برای کل صنعت خودروهای الکتریکی است، چرا که تصویر عمومی مرتبط با ایلان ماسک میتواند به عنوان یک عامل بازدارنده برای پذیرش گستردهتر این فناوری عمل کند.
فاصله گرفتن ترامپ و پایان برنامههای ماسک در دولت
بر اساس آخرین نظرسنجی گالوپ، چندین مقام فعلی و سابق دولت ترامپ، از جمله مارکو روبیو، وزیر امور خارجه، و خود رئیسجمهور ترامپ، نیز شاهد کاهش رتبهبندی محبوبیت بودهاند، که زمینه را برای یک انتخابات میاندورهای پر آشوب در سال آینده فراهم میکند.
ترامپ از آن زمان تلاش کرده است تا خود را از ماسک دور کند، در تلاشی آشکار برای نجات رتبهبندیهای محبوبیت رو به کاهش خود. او در ماه ژوئن به خبرنگاران گفت: “من به ایلان فکر نمیکنم. فقط برای او آرزوی موفقیت دارم.” این اظهارات نشاندهنده تلاش برای کاهش ارتباط با شخصیتی است که اکنون به یک بار برای ترامپ تبدیل شده بود.
این هفته، دولت رئیسجمهور به طور رسمی برنامهای را که ماسک در آن از هر کارمند فدرال خواسته بود تا پنج دستاورد هفتگی خود در محل کار را خلاصه کند، لغو کرد. این اقدام نشاندهنده پایان نفوذ ماسک در سیاستهای دولتی و تمایل دولت به بازگشت به روالهای عادی است.
دیدن کاهش محبوبیت ماسک به عنوان نتیجه اقدامات خودش دشوار نیست. شدت زخمهای خودساخته او به طور فزایندهای غیرقابل درک است. در اواخر ماه می، این میلیاردر با یک چشم کبود در مهمانی خداحافظی خود در دفتر بیضی دیده شد – هدیهای نمادین و مناسب، که پایان ماهها هرج و مرج را که برای او گران تمام شده بود، نشان میدهد.
این تصویر، خود بیانگر حال و روز ماسک در این دوره پر تلاطم است. او که زمانی به عنوان یک نوآور برجسته و یک پیشگام در فناوری مورد تحسین قرار میگرفت، اکنون با چالشهای بزرگی در زمینه محبوبیت و اعتبار عمومی روبرو است. این سقوط نه تنها بر تصویر شخصی او، بلکه بر برندهای تجاریاش نیز تأثیرات عمیقی گذاشته است.
مسیر آتی ماسک و کسبوکارهایش، به شدت به نحوه مدیریت او در این بحران شهرت و بازگشت اعتماد عمومی بستگی دارد. آیا او میتواند دوباره خود را به عنوان یک رهبر محبوب و الهامبخش تثبیت کند، یا این دوره به عنوان نقطه عطف نزولی در تاریخ حرفهای او ثبت خواهد شد؟ زمان نشان خواهد داد.