مقامات ایالت واشنگتن اخیراً اعلام کردهاند که یک زن محلی به بیماری مالاریا مبتلا شده است. این رویداد، در صورت تأیید منبع عفونت، میتواند اولین مورد شناخته شده انتقال مالاریا در خود این ایالت باشد. این خبر نگرانیهایی را در مورد بازگشت بیماریهایی که زمانی در ایالات متحده ریشهکن شده بودند، برانگیخته است، به ویژه که زن بیمار اخیراً هیچ سفری به خارج از کشور نداشته است.
تشخیص مالاریا، یک بیماری انگلی که توسط پشهها منتقل میشود، در تاریخ 2 اوت اعلام شد. آژانسهای بهداشت عمومی ایالتی و فدرال در حال حاضر به طور مشترک برای تأیید منبع دقیق این عفونت تلاش میکنند. این همکاری برای درک چگونگی انتقال بیماری و ارزیابی خطرات احتمالی برای جامعه حیاتی است.
تیم تحقیقاتی معتقد است که این عفونت ممکن است توسط پشهای منتقل شده باشد که پیش از این فردی را که به دلیل سفر به مالاریا مبتلا شده بود، گزیده است. این نظریه بر اهمیت نظارت بر موارد وارداتی و جلوگیری از انتقال محلی تأکید میکند. زن بیمار در حال حاضر تحت درمان قرار دارد و به دقت پایش میشود تا از بهبودی کامل او اطمینان حاصل شود.
علائم مالاریا شامل تب، لرز، بدن درد، خستگی، استفراغ و اسهال است. این علائم میتوانند تا 30 روز پس از گزش پشه آلوده ظاهر شوند، که تشخیص اولیه و ردیابی منبع عفونت را دشوار میکند. آگاهی عمومی از این علائم و جستجوی مراقبتهای پزشکی به موقع، از اهمیت بالایی برخوردار است.
بیماری مالاریا چیست؟
مالاریا یک بیماری جدی و گاهی کشنده است که توسط انگلهای منتقل شده به انسان از طریق نیش پشههای ماده آنوفل آلوده ایجاد میشود. این انگلها پس از ورود به بدن، به کبد میروند، در آنجا بالغ میشوند و سپس وارد جریان خون شده و گلبولهای قرمز را آلوده میکنند. این چرخه حیات پیچیده انگل است که کنترل و ریشهکنی مالاریا را چالشبرانگیز میسازد.
پشههای آنوفل در سراسر جهان پراکنده هستند و میتوانند در مناطق مختلفی زندگی کنند، از جمله مناطقی در ایالات متحده که مالاریا دیگر بومی نیست. این به این معنی است که حتی اگر بیماری در یک منطقه خاص رایج نباشد، پشههای محلی همچنان پتانسیل انتقال آن را در صورت گزش فردی آلوده دارند. این عامل خطر، نظارت دقیق بر موارد وارداتی را ضروری میکند.
تاریخچه مالاریا در ایالات متحده نشان میدهد که این کشور در گذشته با این بیماری دست و پنجه نرم کرده است. با این حال، به لطف تلاشهای گسترده بهداشت عمومی، مالاریا در دهه 1950 به طور موثر ریشهکن شد. این تلاشها شامل استفاده از آفتکشها، بهبود سیستمهای زهکشی و برنامههای کنترل پشه بود که همگی نقش مهمی در حذف بیماری ایفا کردند.
تاریخچه مالاریا در ایالات متحده
ایالات متحده در دهههای گذشته شاهد موارد بومی مالاریا نبوده است، زیرا این بیماری در دهه 1950 به طور موفقیتآمیزی ریشهکن شد. این دستاورد بزرگ بهداشت عمومی، نتیجهی ترکیبی از عوامل متعدد بود که از جمله مهمترین آنها میتوان به برنامههای کنترل پشه، بهبود زیرساختهای بهداشتی، و درمان سریع موارد بیماری اشاره کرد. با این حال، موارد مالاریا همچنان به صورت سالانه در این کشور گزارش میشوند، اما تقریباً تمامی آنها مرتبط با سفر هستند، به این معنی که افراد در خارج از ایالات متحده به بیماری مبتلا شده و پس از بازگشت تشخیص داده میشوند.
معمولاً بین 20 تا 70 مورد مالاریا هر سال در ایالت واشنگتن ثبت میشود و به طور کلی سالانه حدود 2000 مورد در سراسر ایالات متحده گزارش میشود. اکثریت قریب به اتفاق این موارد، همانطور که ذکر شد، به افرادی مربوط میشود که به خارج از کشور، عمدتاً به کشورهای جنوب صحرای آفریقا، سفر کردهاند. این آمار نشاندهنده اثربخشی برنامههای کنترل مالاریا در داخل کشور، اما در عین حال نیاز به هوشیاری مداوم در برابر موارد وارداتی است.
نکته مهم این است که پشه آنوفل، ناقل اصلی مالاریا، هنوز در سراسر ایالات متحده زندگی میکند. این بدان معناست که اگر یک پشه محلی، فردی را که با انگل مالاریا آلوده شده است (مثلاً یک مسافر بازگشته) نیش بزند، این پشه میتواند انگل را به افراد دیگر در منطقه منتقل کند. این زنجیره انتقال، ریسک موارد بومی، هرچند نادر، را همواره زنده نگه میدارد و بر لزوم ردیابی موارد وارداتی تأکید میکند.
بنابراین، مورد اخیر در واشنگتن، با توجه به عدم سابقه سفر بینالمللی زن مبتلا، یک زنگ خطر مهم است. این مورد خاص نشان میدهد که حتی در مناطقی که مالاریا ریشهکن شده است، پتانسیل بازگشت آن در صورت وجود شرایط مناسب، از جمله حضور پشههای ناقل و افراد آلوده، وجود دارد. این وضعیت، مسئولان بهداشت عمومی را وادار به بررسیهای دقیقتر و اقدامات پیشگیرانه میکند.
افزایش موارد بومی در سالهای اخیر
در سال 2023، ایالات متحده شاهد اولین موارد مالاریا با انتقال محلی در 20 سال گذشته بود. این موضوع، پس از دههها ریشهکنی موفقیتآمیز، یک تحول نگرانکننده به شمار میرود. بین ماه مه و اکتبر همان سال، 10 مورد از این نوع در ایالتهای فلوریدا، تگزاس، مریلند و آرکانزاس گزارش شد. این افزایش در موارد بومی، مقامات بهداشت عمومی را بر آن داشت تا تحقیقات عمیقتری را برای شناسایی عوامل مؤثر و جلوگیری از گسترش بیشتر بیماری آغاز کنند.
این موارد بومی نشاندهنده یک حفره در سیستمهای نظارت و کنترل است که نیاز به تقویت دارد. در حالی که تعداد این موارد در مقایسه با شیوع جهانی مالاریا ناچیز است، اما اهمیت آنها در این است که زنگ خطری برای بازگشت بیماری به مناطقی هستند که سالها عاری از آن بودهاند. این وضعیت میتواند به دلیل عوامل مختلفی از جمله افزایش سفرها به مناطق آلوده، تغییرات آب و هوایی، و شاید کاهش بودجههای مربوط به کنترل بیماریهای استوایی باشد.
تحقیقات در مورد این موارد بومی اخیر، اغلب بر ردیابی پشههای ناقل و شناسایی افراد آلوده تمرکز دارد تا از انتقال بیشتر جلوگیری شود. این اقدامات شامل بررسی جمعیت پشهها، آزمایش افراد در معرض خطر، و اجرای برنامههای سمپاشی هدفمند است. هدف اصلی این است که اطمینان حاصل شود که هرگونه مورد بومی به سرعت شناسایی و مهار شود تا از شیوع گستردهتر جلوگیری به عمل آید.
این روند افزایشی در موارد بومی مالاریا، یادآور آن است که بیماریهای عفونی مرز نمیشناسند و نیازمند یک رویکرد جامع و پایدار در سطح ملی و بینالمللی برای کنترل و پیشگیری هستند. عدم توجه به این موارد میتواند منجر به مشکلات جدیتری در آینده شود، به ویژه با توجه به اینکه پشههای ناقل مالاریا همچنان در بخشهایی از ایالات متحده حضور دارند.

نقش تغییرات اقلیمی در شیوع مالاریا
تغییرات اقلیمی میتواند یکی از عوامل کلیدی در افزایش موارد محلی مالاریا باشد. انگل عامل مالاریا برای رشد و تکثیر نیاز به دماهای گرم دارد. با افزایش دمای جهانی، مناطقی که پیش از این برای بقای این انگلها بسیار سرد بودند، اکنون میتوانند به زیستگاههای مناسبی برای آنها و پشههای ناقل تبدیل شوند. این پدیده، دامنه جغرافیایی شیوع مالاریا را گسترش داده و مناطقی را که قبلاً عاری از این بیماری بودند، در معرض خطر قرار میدهد.
تحقیقات متعددی نشان میدهد که گرم شدن کره زمین میتواند منجر به افزایش موارد بیماری در مناطقی شود که قبلاً مالاریا در آنها وجود نداشت. این شامل مناطقی در ایالات متحده نیز میشود. علاوه بر این، تغییرات در الگوهای بارندگی و افزایش رویدادهای شدید آب و هوایی میتوانند بر جمعیت پشهها و الگوهای انتقال بیماری تأثیر بگذارند. به عنوان مثال، بارانهای شدید و سیلابها میتوانند منجر به ایجاد مکانهای بیشتری برای تولید مثل پشهها شوند.
این تهدید فزاینده از سوی تغییرات اقلیمی، ضرورت ادغام راهبردهای مبارزه با مالاریا با برنامههای گستردهتر حفاظت از محیط زیست و کاهش انتشار گازهای گلخانهای را برجسته میکند. بدون پرداختن به ریشههای تغییرات اقلیمی، کنترل بیماریهایی مانند مالاریا در درازمدت دشوارتر خواهد شد.
اقدامات بهداشت عمومی و ریسک برای شهروندان
در واکنش به مورد اخیر در واشنگتن، مقامات بهداشت عمومی ایالتی و فدرال به سرعت وارد عمل شدند. بخشی از تحقیقات شامل همکاری با دپارتمان بهداشت ایالات متحده برای به دام انداختن و آزمایش پشهها در منطقه مورد نظر است. این اقدام حیاتی برای شناسایی پشههای آلوده و درک بهتر الگوهای انتقال محلی است.
مقامات محلی تأکید کردهاند که خطر ابتلا به مالاریا برای ساکنان منطقه پیرس کانتی (Pierce County) که زن بیمار در آنجا زندگی میکند، همچنان بسیار پایین است. دکتر جیمز میلر، افسر بهداشت تاکوما-پیرس کانتی، در بیانیهای اظهار داشت: “مالاریا به طور کلی یک بیماری نادر در ایالات متحده است و اکثریت قریب به اتفاق موارد در ایالات متحده پس از مواجهه در کشورهایی با انتقال فعال رخ میدهد.” این اطمینانبخشی بر اساس دادههای موجود و اقدامات کنترلی فعلی است، اما همچنان بر لزوم هوشیاری تأکید دارد.
تیمهای بهداشت عمومی به طور فعال در حال آموزش جامعه در مورد علائم مالاریا و اهمیت محافظت شخصی در برابر گزش پشه هستند. توصیهها شامل استفاده از دافع حشرات، پوشیدن لباسهای آستین بلند و بلند در زمانهای اوج فعالیت پشهها (عمدتاً غروب و سحر)، و نصب توری روی پنجرهها و درها است. این اقدامات ساده میتوانند به کاهش خطر انتقال بیماری کمک کنند.
راهکارهای پیشگیری و مبارزه جهانی
مقابله با مالاریا، چه در سطح محلی و چه در سطح جهانی، نیازمند یک رویکرد چندوجهی است. در سطح فردی، آگاهی از نحوه انتقال بیماری و انجام اقدامات پیشگیرانه مانند استفاده از پشهبندهای آغشته به حشرهکش، اسپریهای دافع حشرات، و پوشیدن لباسهای محافظ در مناطقی که پشههای ناقل وجود دارند، بسیار مهم است. برای مسافران، مصرف داروهای پیشگیرانه مالاریا قبل، حین و بعد از سفر به مناطق پرخطر توصیه میشود.
در سطح جهانی، ایالات متحده به طور تاریخی بزرگترین کمککننده مالی به تلاشهای جهانی برای مبارزه با مالاریا بوده است. ابتکاراتی مانند طرح مالاریای ریاستجمهوری (PMI) که در سال 2005 توسط USAID راهاندازی شد، نقش حیاتی در کاهش بار مالاریا در کشورهایی که این بیماری بومی است، ایفا کردهاند. این برنامهها شامل توزیع پشهبند، درمانهای دارویی، و تقویت سیستمهای بهداشتی محلی است.
با این حال، کاهش بودجه برای این ابتکارات جهانی، همانطور که در دوره دولت ترامپ شاهد بودیم، میتواند پیامدهای منفی جدی داشته باشد. کاهش حمایت مالی برای برنامههای مبارزه با مالاریا، نه تنها پیشرفتهای حاصل شده را تهدید میکند، بلکه میتواند منجر به افزایش موارد بیماری در مناطق بومی شود و به نوبه خود، خطر انتقال موارد وارداتی به کشورهایی مانند ایالات متحده را نیز بالا ببرد. این نشان میدهد که سلامت جهانی یک مسئولیت مشترک است و کاهش تعهدات مالی میتواند زنجیره دفاعی را تضعیف کند.
همکاری بینالمللی و سرمایهگذاری مداوم در تحقیق و توسعه واکسنها و درمانهای جدید نیز برای کنترل بلندمدت مالاریا حیاتی است. تلاشها برای تولید واکسن مالاریا پیشرفتهایی داشته است، اما هنوز راه درازی در پیش است تا یک واکسن مؤثر و در دسترس برای همه فراهم شود. تا آن زمان، ترکیبی از اقدامات پیشگیرانه، تشخیص زودهنگام و درمان مناسب، بهترین راهبرد برای مدیریت این بیماری خواهد بود.
به طور کلی، مورد اخیر مالاریا در واشنگتن، یادآور آن است که هیچ کشوری کاملاً از خطر بیماریهای عفونی مصون نیست، به ویژه در دنیای به هم پیوسته امروز و در مواجهه با چالشهای جدید مانند تغییرات اقلیمی. هوشیاری، آمادگی و همکاری مستمر در سطح ملی و بینالمللی برای محافظت از سلامت عمومی ضروری است.
منبع: Gizmodo