تسلا دوجو را تعطیل کرد: پایان رؤیای ابرکامپیوتر هوش مصنوعی داخلی
تسلا، شرکت پیشرو در صنعت خودروهای برقی و فناوریهای خودران، تیم توسعه ابرکامپیوتر «دوجو» خود را منحل کرده است. این اقدام که توسط بلومبرگ گزارش شده، به تلاشهای جاهطلبانه تسلا برای ساخت تراشههای هوش مصنوعی داخلی جهت توسعه سیستمهای رانندگی کاملاً خودران (FSD) پایان میدهد. پیتر بنون، مدیر پروژه دوجو، شرکت را ترک کرده و دیگر اعضای تیم به سایر پروژههای محاسباتی و مراکز داده در تسلا منتقل خواهند شد. این چرخش استراتژیک، سوالات زیادی را در مورد مسیر آینده تسلا در هوش مصنوعی و خودران مطرح میکند.
دوجو برای ایلان ماسک، مدیرعامل تسلا، اهمیت حیاتی داشت. او از سال ۲۰۱۹ آن را به عنوان ستون فقرات جاهطلبیهای هوش مصنوعی تسلا و وسیلهای برای پردازش حجم بیسابقه دادههای ویدیویی مورد نیاز برای آموزش مدلهای FSD معرفی کرده بود. ماسک حتی تا همین اواخر در تماسهای مالی شرکت به آن اشاره میکرد و بر نقش آن در تحقق وعده رباتاکسیها تاکید داشت. این تعطیلی ناگهانی، نشاندهنده چالشهای عمدهای در توسعه سختافزار اختصاصی برای هوش مصنوعی است، حتی برای شرکتی با منابع و جاهطلبیهای تسلا.
این خبر در حالی منتشر میشود که تسلا با فشارهای فزایندهای برای تحقق وعدههای خود در زمینه رانندگی خودران مواجه است. اگرچه ماسک تلاش کرده تسلا را به عنوان یک شرکت هوش مصنوعی و رباتیک معرفی کند، اما عرضه محدود رباتاکسیها در آستین در ژوئن گذشته با گزارشهایی مبنی بر مشکلات رانندگی همراه بود. این رویدادها، سوالاتی را در مورد توانایی تسلا برای دستیابی به FSD بدون تکیه کامل بر فناوری داخلی در همه جنبهها ایجاد میکند.
اعتبار تصویر: برایس دربین | تککرانچ
از دوجو تا DensityAI: مهاجرت استعدادها و تولد یک استارتاپ جدید
یکی از دلایل اصلی انحلال تلاشهای دوجو، خروج حدود ۲۰ نفر از کارکنان آن بود که این خودروساز را ترک کردند تا شرکت هوش مصنوعی خود به نام DensityAI را راهاندازی کنند. این استارتاپ جدید، که به زودی از حالت پنهانکاری خارج خواهد شد، بر توسعه تراشهها، سختافزار و نرمافزار برای تامین قدرت مراکز داده هوش مصنوعی در صنایع مختلف از جمله رباتیک، عاملهای هوش مصنوعی و کاربردهای خودرویی متمرکز است. این شرکت توسط گانش وِنکاتارامانان، مدیر سابق دوجو، و کارمندان پیشین تسلا، بیل چانگ و بن فلورینگ، تاسیس شده است.
مهاجرت این استعدادهای کلیدی، پدیده جدیدی در دنیای فناوری نیست، اما نشاندهنده جذابیت فضای استارتاپی برای متخصصان برتر هوش مصنوعی است. حتی با وجود منابع عظیم تسلا، چالشهای ساخت و مقیاسدهی سختافزار اختصاصی ممکن است برخی از مهندسان را به سمت مدلهای کسبوکار چابکتر سوق دهد. DensityAI با تمرکز تخصصی بر زیرساختهای هوش مصنوعی، میتواند جایگاه مهمی در اکوسیستم فناوری پیدا کند و راهکارهای نوآورانهای را به بازار عرضه کند.
این تحول همچنین نشاندهنده رقابت فزاینده در بازار تراشههای هوش مصنوعی است. همانطور که شرکتهای بزرگ برای تولید توان محاسباتی مورد نیاز برای مدلهای هوش مصنوعی پیشرفته رقابت میکنند، فرصتهایی برای استارتاپهای متخصص نیز فراهم میشود. خروج این افراد و تشکیل DensityAI، میتواند هم چالش و هم فرصت برای تسلا باشد، زیرا رقابت را افزایش میدهد اما در عین حال، ممکن است به تسلا اجازه دهد تا بر نقاط قوت اصلی خود در نرمافزار و ادغام سیستمها تمرکز کند.
وعدههای بزرگ ماسک و واقعیتهای دشوار توسعه سختافزار
پیش از این، تحلیلگران مالی و سرمایهگذاران، آینده درخشانی برای دوجو متصور بودند. در سال ۲۰۲۳، شرکت مورگان استنلی پیشبینی کرده بود که دوجو میتواند با باز کردن جریانهای درآمدی جدید از طریق خدمات رباتاکسی و نرمافزارهای هوش مصنوعی، تا ۵۰۰ میلیارد دلار به ارزش بازار تسلا اضافه کند. این پیشبینیها بر اساس توانایی دوجو در پردازش دادههای خودران و تسریع در توسعه قابلیتهای FSD تسلا بود. ماسک نیز خود بارها بر این پتانسیل تأکید کرده بود.
با این حال، حدود آگوست ۲۰۲۴، صحبتها درباره دوجو کاهش یافت و ماسک شروع به معرفی «کورتکس» کرد، که آن را «یک ابرخوشه آموزش هوش مصنوعی غولپیکر جدید در مقر تسلا در آستین برای حل هوش مصنوعی دنیای واقعی» توصیف کرد. این تغییر در اولویتها، نشانهای بود از اینکه تسلا در حال ارزیابی مجدد رویکرد خود در زمینه سختافزار هوش مصنوعی است. به نظر میرسد چالشها و هزینههای مربوط به توسعه و مقیاسدهی دوجو، تسلا را به سمت یک مسیر جایگزین سوق داده است.
تراشه D1 تسلا که در سال ۲۰۲۱ معرفی شد، قرار بود در کنار GPUهای انویدیا، قدرت لازم برای دوجو را فراهم کند. همچنین، تسلا در حال کار بر روی تراشه نسل بعدی D2 بود تا تنگناهای اطلاعاتی را برطرف کند. اما پیچیدگیهای مرتبط با ساخت تراشههای پیشرفته و نیاز به زیرساختهای عظیم برای آموزش مدلهای هوش مصنوعی، احتمالا تسلا را به سمت استفاده از راهکارهای موجود و اثباتشده در بازار سوق داده است.
تمرکز بر همکاریهای خارجی: انویدیا، AMD و سامسونگ در اولویت
به دنبال تعطیلی دوجو، تسلا برنامههای خود را برای افزایش وابستگی به شرکتهای خارجی مانند انویدیا و AMD برای توان محاسباتی و سامسونگ برای تولید تراشه، اعلام کرده است. ماه گذشته، تسلا یک قرارداد ۱۶.۵ میلیارد دلاری با سامسونگ برای تولید تراشههای استنتاجی AI6 امضا کرد. این تراشهها قرار است برای تقویت سیستم FSD و رباتهای انساننمای اپتیموس تسلا استفاده شوند، و پتانسیل مقیاسپذیری بالایی برای آموزش هوش مصنوعی در مراکز داده دارند.
این قراردادهای بزرگ با غولهای صنعت تراشه، نشاندهنده تغییر مهمی در استراتژی تسلا است: از رویکرد «همه چیز را خودمان بسازیم» به یک مدل ترکیبی که بر همکاری با متخصصان سختافزار تمرکز دارد. این میتواند به تسلا امکان دهد تا به جای سرمایهگذاری سنگین در تحقیق و توسعه تراشههای پایه، منابع خود را بر روی الگوریتمها، نرمافزار و ادغام سیستمهای هوش مصنوعی متمرکز کند. این رویکرد میتواند کارآمدتر باشد و به تسلا اجازه دهد سریعتر به اهداف خود در زمینه هوش مصنوعی دست یابد.
ایلان ماسک نیز در تماس درآمدزایی اخیر، به این تغییر اشارهای ضمنی داشت. او گفت: «با فکر کردن به دوجو ۳ و تراشه استنتاجی AI6، به نظر میرسد به طور شهودی، ما میخواهیم همگرایی را در آنجا پیدا کنیم، جایی که اساساً همان تراشه باشد.» این گفته نشان میدهد که تسلا به دنبال همافزایی بین پروژههای داخلی و خارجی خود است و به دنبال یافتن بهینهترین مسیر برای توسعه توان محاسباتی هوش مصنوعی خود.
پیامدهای بلندمدت و آینده مبهم رانندگی خودران تسلا
خبر تعطیلی دوجو در حالی منتشر شده است که هیئت مدیره تسلا بسته حقوقی ۲۹ میلیارد دلاری را به ایلان ماسک پیشنهاد داده تا او را متقاعد کند که بر روی جاهطلبیهای هوش مصنوعی تسلا متمرکز بماند و از درگیری بیش از حد با شرکتهای دیگرش مانند استارتاپ هوش مصنوعی xAI، جلوگیری کند. این وضعیت، رقابت شدید برای جذب و حفظ استعدادهای برتر در حوزه هوش مصنوعی را برجسته میکند. خروج متخصصان کلیدی از تیم دوجو، ضربهای به این تلاشها محسوب میشود و میتواند بر سرعت پیشرفت تسلا در این زمینه تاثیر بگذارد.
آینده رانندگی کاملاً خودران تسلا، که مدتهاست به عنوان یک منبع درآمد مهم و عامل اصلی در ارزشگذاری شرکت معرفی شده، به شدت به پیشرفتهای هوش مصنوعی وابسته است. با وجود پایان پروژه دوجو، تسلا همچنان باید راهکارهای موثری برای جمعآوری، پردازش و استفاده از دادههای عظیم خود برای آموزش مدلهای هوش مصنوعی پیدا کند. این تغییر مسیر میتواند نشاندهنده یک رویکرد واقعگرایانهتر باشد که بر تخصصهای موجود در بازار تکیه میکند تا از منابع داخلی خود برای رقابت در هر حوزه جلوگیری شود.
تصمیم تسلا برای تعطیلی دوجو، نقطه عطفی در مسیر توسعه هوش مصنوعی این شرکت است. این اقدام نشان میدهد که حتی برای نوآورانهترین شرکتها نیز، ایجاد و حفظ برتری در تمام جنبههای یک فناوری پیچیده مانند هوش مصنوعی، چالشبرانگیز است. اینکه تسلا با تکیه بر همکاریهای خارجی و تمرکز بر نقاط قوت اصلی خود بتواند به اهداف بلندپروازانه خود در زمینه رانندگی خودران و رباتیک دست یابد، سوالی است که آینده به آن پاسخ خواهد داد، اما مسیر جدید، نشانهای قوی از پویایی و عدم قطعیت در دنیای فناوریهای پیشرفته است.