تشخیص مالاریای محلی در واشنگتن
مقامات ایالت واشنگتن اخیراً از تشخیص یک مورد مالاریا در یک زن محلی خبر دادهاند. این اتفاق، در صورت تأیید نهایی، میتواند اولین مورد شناختهشده از بیماری مالاریا باشد که در خود ایالت واشنگتن و بدون سابقه سفر خارجی، به دست آمده است. این خبر نگرانیهایی را در مورد بازگشت احتمالی این بیماری گرمسیری به مناطقی که پیشتر از آن پاک شده بودند، ایجاد کرده است. مقامات بهداشتی ایالتی و فدرال در حال حاضر مشغول بررسی و تأیید منبع دقیق این عفونت هستند تا بتوانند اقدامات پیشگیرانه لازم را به عمل آورند. این موضوع اهمیت نظارت مستمر بر بیماریهای ناقل و آمادگی سیستم بهداشتی در برابر تهدیدات جدید را دوچندان میکند.
در گزارشهای اولیه، اشاره شده است که زن بیمار هیچ سابقه سفر اخیر به خارج از کشور را نداشته است، که این امر فرضیه اکتساب محلی را تقویت میکند. این وضعیت، توجه ویژهای را از سوی مراکز کنترل و پیشگیری بیماریها (CDC) و سازمانهای بهداشت عمومی محلی به خود جلب کرده است. هدف اصلی این تحقیقات، شناسایی دقیق مسیر انتقال و اطمینان از عدم وجود زنجیره انتقال گستردهتر در جامعه است. در صورت تأیید اکتساب محلی، این مورد میتواند یک زنگ خطر برای سایر ایالتها نیز باشد، زیرا نشان میدهد که پشههای ناقل در مناطق مختلف ایالات متحده همچنان میتوانند بیماری را منتقل کنند، حتی اگر این بیماری برای چندین دهه ریشهکن شده باشد.
ماهیت مالاریا و چرخه انتقال آن
مالاریا یک بیماری جدی و بالقوه کشنده است که توسط انگلهای میکروسکوپی از جنس پلاسمودیوم ایجاد میشود و از طریق نیش پشههای آلوده ماده از گونه Anopheles منتقل میگردد. این پشهها، ناقل اصلی بیماری محسوب میشوند. هنگامی که یک پشه آلوده فردی را نیش میزند، انگلهای مالاریا (اسپوروزوئیتها) از غدد بزاقی پشه وارد جریان خون او شده و به سرعت به کبد میروند. در کبد، انگلها تکثیر یافته و به مرحله مروزوئیت تبدیل میشوند. سپس، مروزوئیتها وارد جریان خون شده و گلبولهای قرمز را آلوده میکنند و در داخل آنها تکثیر میشوند. این چرخه تکثیر در گلبولهای قرمز است که منجر به ظهور علائم بالینی مالاریا میشود.
علائم رایج مالاریا شامل تب بالا، لرز شدید، تعریق زیاد، بدن درد، سردرد، خستگی شدید، حالت تهوع، استفراغ، و اسهال است. در موارد شدیدتر، مالاریا میتواند منجر به عوارض جدی مانند کمخونی شدید، نارسایی کلیه، تشنج، کما و حتی مرگ شود. دوره کمون یا نهفتگی بیماری، یعنی فاصله زمانی بین گزش پشه آلوده تا ظهور اولین علائم، میتواند از ۷ روز تا ۳۰ روز یا حتی بیشتر متغیر باشد. این تأخیر در ظهور علائم میتواند تشخیص اولیه و ردیابی منبع عفونت را دشوار سازد و چالشهایی را برای کنترل گسترش بیماری ایجاد کند. در این مورد خاص، زن بیمار تحت درمانهای دارویی مناسب قرار گرفته و به دقت تحت نظر پزشکان است تا از بهبود کامل وی و جلوگیری از هرگونه عود بیماری اطمینان حاصل شود.

بازگشت مالاریا به ایالات متحده: سابقه و موارد اخیر
همانطور که اشاره شد، موارد مالاریا در ایالات متحده به طور معمول با سفرهای بینالمللی مرتبط است، به ویژه به مناطق بومی مالاریا در کشورهای جنوب صحرای آفریقا. این بیماری از نظر تاریخی، بومی ایالات متحده نبوده و در واقع، با تلاشهای گسترده و برنامهریزی شده، در دهه ۱۹۵۰ به طور مؤثر ریشهکن شد. این موفقیت چشمگیر نتیجه مجموعهای از اقدامات کنترلکننده تهاجمی بود که شامل استفاده گسترده از حشرهکشها (به ویژه DDT در آن زمان) برای از بین بردن پشهها، بهبود سیستمهای زهکشی برای حذف زیستگاههای پشهها، و همچنین تشخیص و درمان سریع موارد بیماری برای جلوگیری از انتقال بیشتر بود. با این اقدامات، زنجیره انتقال مالاریا در ایالات متحده شکسته شد و کشور برای دههها عاری از موارد اکتسابی محلی مالاریا بود.
با این حال، پشههای آنوفل، که گونه اصلی ناقل مالاریا هستند، همچنان در سراسر ایالات متحده وجود دارند. این پشهها ذاتاً حامل انگل مالاریا نیستند، اما اگر فردی که به مالاریا آلوده شده است (معمولاً پس از سفر به مناطق آلوده) توسط این پشهها نیش زده شود، پشه میتواند آلوده شده و انگل را به افراد دیگر در همان منطقه منتقل کند. این مکانیسم منجر به بروز موارد اکتسابی محلی میشود. در سالهای اخیر، شاهد افزایش نگرانکنندهای در این نوع موارد بودهایم که نشاندهنده آسیبپذیری مجدد کشور در برابر این بیماری است. در سال ۲۰۲۳، ایالات متحده پس از یک دوره ۲۰ ساله، اولین مورد مالاریای اکتسابی محلی خود را در ایالت فلوریدا گزارش کرد. این اتفاق به سرعت به دنبال ۱۰ مورد دیگر در ایالتهای فلوریدا، تگزاس، مریلند و آرکانزاس بین ماه مه و اکتبر همان سال ادامه یافت. این روند جدید، لزوم بازنگری در برنامههای نظارتی و آمادگی بهداشتی را برجسته میسازد.
تغییرات آب و هوایی و تاثیر آن بر گسترش مالاریا
یکی از مهمترین عوامل مؤثر در افزایش اخیر موارد مالاریای اکتسابی محلی، پدیده تغییرات آب و هوایی و گرمایش زمین است. انگل مالاریا (پلاسمودیوم) و پشه آنوفل هر دو برای تکمیل چرخه زندگی خود به دماهای خاصی نیاز دارند. دماهای بالاتر باعث میشوند که پشهها سریعتر رشد کنند، نرخ تکثیر بیشتری داشته باشند، و چرخه زندگی انگل در بدن پشه (که به آن چرخه اسپوروگونیک میگویند) کوتاهتر شود. این یعنی پشهها در زمان کمتری به ناقلهای مؤثرتری تبدیل میشوند و میتوانند انگل را به افراد بیشتری منتقل کنند. مطالعات و تحقیقات علمی نشان میدهند که با افزایش میانگین دما در سراسر جهان، مناطقی که پیش از این به دلیل سرمای هوا برای بقای انگل مالاریا مناسب نبودند، اکنون به مناطق مستعد تبدیل شده و در معرض خطر شیوع مالاریا قرار میگیرند. این موضوع شامل بخشهایی از ایالات متحده نیز میشود که در گذشته مالاریا در آنجا ریشهکن شده بود.
علاوه بر این، تغییرات در الگوهای بارش و رطوبت، که از پیامدهای تغییرات آب و هوایی است، میتواند منجر به ایجاد زیستگاههای جدید و مناسب برای تخمگذاری پشهها شود. سیلابها، خشکسالیهای متناوب و سپس بارندگیهای شدید، همگی میتوانند شرایط ایدهآلی برای افزایش جمعیت پشهها فراهم آورند. این ارتباط مستقیم بین تغییرات اقلیمی و گسترش بیماریهای ناقل، اهمیت مقابله با گرمایش زمین را از جنبه سلامت عمومی نیز برجسته میسازد و نیازمند راهبردهای جامعتر و بینبخشی برای کنترل ناقلین و نظارت بر بیماری است.
واکنش بهداشتی و توصیه های پیشگیرانه
در پی تشخیص مورد مالاریا در واشنگتن، مقامات بهداشتی ایالتی و فدرال اقدامات فوری را آغاز کردهاند. به عنوان بخشی از این تحقیقات، اداره بهداشت شهرستان تاکوما-پیرس با همکاری مراکز کنترل و پیشگیری بیماریها (CDC) و سایر سازمانهای فدرال، در حال به دام انداختن و آزمایش پشهها در منطقه هستند. هدف از این اقدام، شناسایی هرگونه پشه آلوده به انگل مالاریا و ارزیابی میزان خطر انتقال بیشتر بیماری در جامعه است. این نظارت فعال و مستمر برای ردیابی و مهار سریع هرگونه شیوع احتمالی حیاتی است.
با این حال، مقامات محلی بهداشتی تأکید کردهاند که خطر ابتلا به مالاریا برای عموم مردم در شهرستان پیرس، جایی که زن بیمار آلوده شده است، همچنان بسیار پایین است. دکتر جیمز میلر، افسر بهداشت شهرستان تاکوما-پیرس، در بیانیهای رسمی اظهار داشت: “خطر ابتلا به مالاریا در شهرستان پیرس بسیار پایین باقی میماند. مالاریا به طور کلی در ایالات متحده یک بیماری نادر است و اکثریت قریب به اتفاق موارد در ایالات متحده پس از مواجهه در کشورهایی با انتقال مداوم رخ میدهد.” این اطمینانبخشی بر اساس این واقعیت است که سیستمهای نظارتی و کنترلی قوی در ایالات متحده وجود دارد که به سرعت موارد را شناسایی و اقدامات لازم را انجام میدهند.
با این حال، با توجه به افزایش اخیر موارد اکتسابی محلی در سایر ایالتها و تأثیرات تغییرات آب و هوایی بر پویایی بیماری، توصیه میشود که ساکنان مناطق در معرض خطر و حتی در مناطقی که خطر پایین اعلام شده است، اقدامات پیشگیرانه شخصی را جدی بگیرند. این اقدامات شامل استفاده از دافع حشرات حاوی DEET یا پیکاریدین بر روی پوست و لباسهای در معرض دید، به خصوص در ساعات غروب و شب (که زمان اوج فعالیت پشهها است)، پوشیدن لباسهای آستین بلند و شلوارهای بلند برای به حداقل رساندن سطح پوست در معرض گزش، استفاده از پشهبند هنگام خواب، و اطمینان از سالم بودن و بسته بودن توری پنجرهها و درها برای جلوگیری از ورود پشهها به داخل منازل است. همچنین، از بین بردن هرگونه منبع آب راکد در اطراف خانهها، مانند آب جمعشده در گلدانها، لاستیکهای کهنه، سطلها یا ناودانهای مسدود، که محلهای ایدهآلی برای تخمگذاری و تکثیر پشهها هستند، از اهمیت بالایی برخوردار است. این اقدامات ساده میتوانند به طور مؤثری خطر گزش پشه و انتقال بیماری را کاهش دهند.
چالش های جهانی و کمک های بین المللی
ایالات متحده به طور تاریخی و درازمدت، بزرگترین کشور کمککننده مالی به تلاشهای جهانی برای مبارزه با مالاریا بوده است. این کمکهای مالی قابل توجه، به ویژه از طریق برنامههایی مانند “ابتکار مالاریای رئیس جمهور” (PMI) که در سال ۲۰۰۵ توسط رئیس جمهور وقت، جورج دبلیو بوش، راهاندازی شد، نقش حیاتی در کاهش بار بیماری و نجات میلیونها جان در سراسر جهان ایفا کرده است. PMI یک برنامه جامع است که هدف آن کاهش مرگ و میر ناشی از مالاریا در کشورهای بومی آفریقا است و شامل توزیع پشهبندهای آغشته به حشرهکش، اسپریهای داخلی با اثر باقیمانده، تشخیص سریع و درمان با داروهای ضد مالاریا، و همچنین تقویت سیستمهای بهداشتی محلی است.
با این حال، این ابتکارات مهم در سالهای اخیر با چالشهایی روبرو شدهاند، به ویژه در دوران دولتهای مختلف. به عنوان مثال، در اوایل سال جاری، دولت ترامپ بودجه برخی از برنامههای کمک خارجی کشور را کاهش داد، که این امر شامل بخش عمدهای از فعالیتهای مرتبط با ابتکار مالاریای رئیس جمهور نیز میشد. کاهش این بودجهها میتواند تأثیرات منفی و گستردهای بر تلاشهای جهانی کنترل مالاریا داشته باشد، زیرا بسیاری از کشورهای در حال توسعه به شدت به این کمکها برای تأمین دارو، پشهبند و برنامههای کنترل ناقلین وابسته هستند. عدم تداوم این حمایتها میتواند منجر به افزایش مجدد موارد مالاریا و مرگ و میر ناشی از آن در مناطق بومی شود، که به نوبه خود میتواند خطر موارد وارداتی و حتی اکتسابی محلی در کشورهایی مانند ایالات متحده را نیز افزایش دهد. بنابراین، ادامه حمایتهای مالی پایدار و همکاریهای قوی بینالمللی برای مقابله با مالاریا در مقیاس جهانی و جلوگیری از بازگشت آن به مناطقی که پیشتر از آن پاک شده بودند، از اهمیت حیاتی برخوردار است و یک سرمایهگذاری برای سلامت عمومی جهانی محسوب میشود.
**Source:** Gizmodo