تسلا پروژه سوپرکامپیوتر آموزش هوش مصنوعی دوجو (Dojo) را تعطیل کرد

بر اساس گزارش بلومبرگ، شرکت تسلا در حال منحل کردن تیمی است که مسئولیت توسعه سوپرکامپیوتر دوجو را بر عهده داشت. این اقدام به معنای پایان تلاش‌های خودروساز برای توسعه تراشه‌های داخلی برای فناوری رانندگی بدون سرنشین است. دوجو پروژه‌ای بود که ایلان ماسک، مدیرعامل تسلا، آن را سنگ بنای جاه‌طلبی‌های هوش مصنوعی شرکت و کلید دستیابی به قابلیت رانندگی کاملا خودکار (FSD) می‌دانست. او بارها تاکید کرده بود که دوجو به دلیل توانایی‌اش در پردازش حجم وسیعی از داده‌های ویدیویی، نقشی حیاتی در این مسیر ایفا خواهد کرد. این خبر در حالی منتشر می‌شود که آینده استراتژی هوش مصنوعی تسلا و نقش تراشه‌های اختصاصی آن در سیستم‌های خودران مورد توجه بسیاری از کارشناسان و سرمایه‌گذاران قرار دارد و می‌تواند ابهامات قابل توجهی را در مورد مسیر آینده شرکت ایجاد کند.

بستن این پروژه نشان‌دهنده یک تغییر استراتژیک بزرگ برای تسلا است، به‌ویژه با توجه به اینکه ماسک از سال 2019 در مورد دوجو صحبت می‌کرد و آن را یک مؤلفه جدایی‌ناپذیر برای آینده شرکت معرفی کرده بود. در واقع، دوجو نه تنها به عنوان یک ماشین آموزش هوش مصنوعی قدرتمند برای پردازش داده‌های بصری حاصل از ناوگان عظیم خودروهای تسلا در جاده‌ها طراحی شده بود، بلکه به عنوان یک مرکز توسعه تراشه‌های اختصاصی نیز عمل می‌کرد. هدف تسلا این بود که با طراحی و تولید تراشه‌های خاص خود، بهینه‌سازی بی‌سابقه‌ای را برای نیازهای منحصر به فرد رانندگی خودکار خود به دست آورد و وابندگی به تامین‌کنندگان خارجی را به حداقل برساند. این رویکرد “عمودی” که شامل کنترل سخت‌افزار و نرم‌افزار می‌شد، همیشه یکی از اصول اصلی استراتژی ایلان ماسک در تسلا بوده است.

با این حال، به نظر می‌رسد که چالش‌های فنی، مالی و انسانی مرتبط با توسعه چنین زیرساخت پیچیده‌ای، تسلا را به سمت ارزیابی مجدد سوق داده است. پیچیدگی‌های طراحی و تولید تراشه‌های پیشرفته، نیاز به سرمایه‌گذاری‌های عظیم و رقابت شدید برای جذب مهندسان با استعداد در این حوزه، می‌تواند دلایلی برای این تغییر استراتژی باشد. تحلیلگران مورگان استنلی در سال 2023 پیش‌بینی کرده بودند که دوجو می‌تواند با باز کردن جریان‌های درآمدی جدید در قالب رباتاکسی‌ها و خدمات نرم‌افزاری، 500 میلیارد دلار به ارزش بازار شرکت اضافه کند. این پیش‌بینی بلندپروازانه، اهمیت استراتژیک دوجو را در ذهن سرمایه‌گذاران نشان می‌داد و تعطیلی آن بدون شک تأثیراتی بر انتظارات بازار خواهد داشت.

خروج‌های کلیدی و ظهور یک رقیب جدید: DensityAI

این تصمیم تسلا برای تعطیلی پروژه دوجو، پس از خروج حدود 20 کارمند کلیدی از این خودروساز صورت گرفت. این کارکنان با هدف راه‌اندازی شرکت هوش مصنوعی خود به نام DensityAI، تسلا را ترک کردند. این استارتاپ جدید قرار است به زودی از حالت پنهان خارج شود و بر روی ساخت تراشه‌ها، سخت‌افزار و نرم‌افزارهایی تمرکز کند که مراکز داده را برای هوش مصنوعی در صنایع مختلف از جمله رباتیک، عامل‌های هوش مصنوعی و کاربردهای خودرویی تامین خواهند کرد. این اتفاق، نشان‌دهنده جریان مستمر استعدادها در صنعت فناوری است، جایی که مهندسان باتجربه به دنبال فرصت‌هایی برای ایجاد نوآوری‌های خود هستند. DensityAI توسط گانش ونکاتارامانان، رئیس سابق دوجو، و کارمندان سابق تسلا، بیل چانگ و بن فلورینگ، تاسیس شده است. این تیم باتجربه، با دانشی عمیق از پروژه‌های داخلی تسلا، اکنون رقیبی بالقوه در بازار هوش مصنوعی و سخت‌افزار آن خواهند بود.

پیتر بنون، رهبر پروژه دوجو، نیز شرکت را ترک می‌کند و اعضای باقی‌مانده تیم به سایر پروژه‌های مرکز داده و محاسباتی در تسلا اختصاص خواهند یافت. این جابجایی‌ها و خروج نیروهای متخصص می‌تواند بر روی پیشرفت پروژه‌های هوش مصنوعی تسلا تاثیرگذار باشد، به خصوص اگر دانش و تجربه‌ای که با آن‌ها از شرکت خارج می‌شود، جایگزینی آسانی نداشته باشد. معمولاً در پروژه‌های پیچیده و پیشرفته مانند دوجو، تیم‌های کوچک و بسیار متمرکز، حامل دانش حیاتی و تخصص‌های منحصربه‌فردی هستند. از دست دادن چنین افراد و تیم‌هایی می‌تواند منجر به وقفه‌های قابل توجه در توسعه و حتی نیاز به بازسازی بخش‌هایی از زیرساخت‌های فکری و فنی شود.

این حرکت کارکنان سابق تسلا برای راه‌اندازی شرکت خودشان، همچنین بر جذابیت رو به رشد صنعت هوش مصنوعی به عنوان یک حوزه کارآفرینی تاکید می‌کند. با افزایش تقاضا برای زیرساخت‌های هوش مصنوعی قدرتمند، شرکت‌هایی مانند DensityAI می‌توانند جایگاه خود را در ارائه راه‌حل‌های تخصصی پیدا کنند. این نه تنها چالش‌هایی را برای تسلا ایجاد می‌کند، بلکه همچنین به چشم‌انداز کلی هوش مصنوعی تنوع می‌بخشد و نوآوری را در چندین جبهه تحریک می‌کند. این توسعه، همچنین به ما یادآوری می‌کند که جنگ استعدادها در بخش فناوری و به ویژه در هوش مصنوعی، بسیار شدید است و شرکت‌ها باید برای حفظ بهترین مهندسان و دانشمندان خود به شدت رقابت کنند.

تغییر استراتژی: روی آوردن به شرکای خارجی و “Cortex”

منابع آگاه به بلومبرگ اعلام کرده‌اند که تسلا اکنون قصد دارد وابستگی خود به انویدیا و سایر شرکای فناوری خارجی مانند AMD برای محاسبات و سامسونگ برای ساخت تراشه را افزایش دهد. این تغییر جهت، یک چرخش قابل توجه از استراتژی قبلی تسلا برای خودکفایی در زمینه تراشه است. در ماه گذشته، تسلا قراردادی به ارزش 16.5 میلیارد دلار با سامسونگ برای ساخت تراشه‌های استنتاجی AI6 امضا کرد. این تراشه‌ها طراحی شده‌اند تا از قابلیت‌های رانندگی کاملا خودکار و ربات‌های انسان‌نمای تسلا موسوم به اپتیموس گرفته تا آموزش هوش مصنوعی با عملکرد بالا در مراکز داده، مقیاس‌پذیر باشند. این همکاری‌های جدید نشان‌دهنده این است که تسلا به جای تلاش برای توسعه کامل سخت‌افزار از صفر، اکنون به سمت بهره‌برداری از تخصص و ظرفیت تولید شرکت‌های پیشرو در صنعت می‌رود. این اقدام می‌تواند به تسلا امکان دهد تا سرعت توسعه خود را افزایش دهد و از پیشرفت‌های سریع در صنعت تراشه هوش مصنوعی که توسط شرکت‌های متخصص هدایت می‌شود، بهره‌مند شود.

این تغییر رویکرد می‌تواند مزایا و معایب خود را داشته باشد. از یک سو، همکاری با غول‌های فناوری مانند انویدیا و سامسونگ می‌تواند به تسلا دسترسی به آخرین فناوری‌ها، ظرفیت تولید بالا و کاهش ریسک‌های مرتبط با توسعه داخلی را بدهد. این امر به ویژه در دنیای پویای هوش مصنوعی که نوآوری سخت‌افزاری به سرعت در حال پیشرفت است، حیاتی است. از سوی دیگر، این وابستگی به شرکای خارجی ممکن است کنترل تسلا بر نوآوری و برنامه‌های بلندمدت آن را کاهش دهد، به خصوص اگر این شرکت‌ها نیز در حال رقابت در حوزه‌های مشابه باشند. به علاوه، مسائل مربوط به امنیت تامین و هزینه‌های بلندمدت می‌تواند مورد بحث قرار گیرد. ایلان ماسک در تماس درآمد سه ماهه دوم شرکت به این “همگرایی” اشاره کرده بود: “با توجه به دوجو 3 و تراشه استنتاجی AI6، به نظر می‌رسد که به صورت شهودی، ما می‌خواهیم به دنبال همگرایی باشیم، جایی که اساساً تراشه یکسان باشد.” این اظهارنظر نشان می‌دهد که حتی قبل از اعلام رسمی تعطیلی دوجو، تسلا در حال ارزیابی مجدد رویکرد خود بوده است.

بحث‌ها درباره دوجو حدود اوت 2024 متوقف شد، زمانی که ماسک شروع به تبلیغ “کورتکس” (Cortex) کرد، که آن را “سوپرکلاستر عظیم آموزش هوش مصنوعی جدید تسلا که در مقر اصلی تسلا در آستین برای حل هوش مصنوعی دنیای واقعی در حال ساخت است” نامید. این تغییر در کانون توجه، نشان‌دهنده اولویت‌بندی مجدد منابع و تمرکز بر روی پروژه‌هایی است که شاید مقیاس‌پذیری و کارایی بیشتری را در کوتاه‌مدت ارائه دهند. پروژه کورتکس می‌تواند نشان‌دهنده تلاش تسلا برای ایجاد یک زیرساخت هوش مصنوعی یکپارچه‌تر و گسترده‌تر باشد که فراتر از صرفاً آموزش مدل‌های رانندگی خودکار می‌رود و شامل کاربردهای وسیع‌تر هوش مصنوعی، از جمله در رباتیک انسان‌نما (اپتیموس) و سایر محصولات آینده می‌شود. این می‌تواند تلاشی برای استانداردسازی و یکپارچه‌سازی بیشتر در اکوسیستم هوش مصنوعی تسلا باشد.

تصویر: سوپرکامپیوتر دوجو تسلا

پیامدهای برای رانندگی کاملا خودکار (FSD) و رباتاکسی‌ها

با وجود اینکه ایلان ماسک بر قابلیت رانندگی کاملا خودکار به عنوان یکی از ستون‌های اصلی ارزش‌گذاری تسلا تاکید دارد، تعطیلی دوجو ممکن است سوالاتی را در مورد توانایی تسلا برای دستیابی به این اهداف جاه‌طلبانه ایجاد کند. ماسک بارها وعده یک شبکه رباتاکسی کاملا خودران را داده است، اما راه‌اندازی محدود رباتاکسی‌ها در آستین در ژوئن گذشته، که در آن خودروهای مدل Y با یک انسان در صندلی سرنشین جلو حاضر بودند، منجر به گزارش‌هایی از رفتارهای مشکل‌ساز رانندگی شد. این مسائل نشان می‌دهد که مسیر دستیابی به FSD هنوز پر از چالش است و اتکا به سخت‌افزار و نرم‌افزار داخلی، علیرغم مزایای بالقوه، نیازمند سرمایه‌گذاری و تخصص عظیمی است که ممکن است تسلا تصمیم گرفته آن را به شرکای خارجی واگذار کند. این تصمیم به تسلا اجازه می‌دهد تا از تخصص تخصصی شرکت‌هایی مانند انویدیا در توسعه سخت‌افزار قدرتمند هوش مصنوعی بهره‌مند شود، در حالی که خود بر روی بهبود الگوریتم‌ها و نرم‌افزار منحصر به فرد FSD تمرکز می‌کند.

تصمیم به برون‌سپاری بخش‌هایی از توسعه تراشه و محاسبات هوش مصنوعی می‌تواند به تسلا اجازه دهد تا منابع خود را بر روی الگوریتم‌ها و نرم‌افزار اصلی FSD متمرکز کند، جایی که مزیت رقابتی اصلی آن قرار دارد. با این حال، حفظ کنترل بر کیفیت و عملکرد سخت‌افزار پایه در یک اکوسیستم وابسته به تامین‌کنندگان خارجی، چالش‌های جدیدی را به همراه خواهد داشت. هماهنگی بین سخت‌افزار خارجی و نرم‌افزار داخلی برای دستیابی به عملکرد بهینه، نیازمند مهندسی دقیق و همکاری تنگاتنگ است. سوال اصلی این است که آیا این تغییر استراتژی، تسلا را به هدف نهایی‌اش در رانندگی کاملا خودکار نزدیک‌تر می‌کند یا آن را در مسیر دستیابی به این جاه‌طلبی‌ها، با موانع پیش‌بینی نشده‌ای روبرو خواهد ساخت. این می‌تواند یک آزمون واقعی برای رویکرد عملیاتی تسلا باشد.

چشم‌انداز آینده هوش مصنوعی و رباتیک در تسلا

علی‌رغم تعطیلی پروژه دوجو، تسلا همچنان یک بازیگر مهم در حوزه هوش مصنوعی و رباتیک باقی می‌ماند. سرمایه‌گذاری‌های سنگین در ربات‌های اپتیموس و توسعه مداوم نرم‌افزار FSD نشان‌دهنده تعهد این شرکت به آینده‌ای است که در آن هوش مصنوعی نقش محوری ایفا می‌کند. این اقدام اخیر می‌تواند به عنوان یک تعدیل واقع‌بینانه در استراتژی تسلا تلقی شود، جایی که به جای تلاش برای کنترل هر جنبه‌ای از زنجیره تامین فناوری، بر نقاط قوت اصلی خود تمرکز کرده و برای پر کردن شکاف‌ها از تخصص خارجی بهره می‌برد. این تغییر جهت ممکن است حتی به تسلا کمک کند تا با سرعت بیشتری در بازار هوش مصنوعی که به طور مداوم در حال پیشرفت است، حرکت کند. با استفاده از پلتفرم‌های موجود و اثبات‌شده، تسلا می‌تواند چرخه توسعه خود را تسریع بخشد و محصولات نوآورانه‌تری را به بازار عرضه کند.

این تغییرات نشان می‌دهد که حتی شرکت‌هایی با منابع عظیم و رهبری قوی مانند تسلا نیز در مسیر نوآوری با چالش‌های غیرمنتظره‌ای روبرو می‌شوند و گاهی اوقات، تغییر مسیر برای دستیابی به اهداف بلندمدت ضروری است. صنعت هوش مصنوعی به سرعت در حال تکامل است و انعطاف‌پذیری در استراتژی می‌تواند عاملی کلیدی برای موفقیت در این فضای رقابتی باشد. به علاوه، هیئت مدیره تسلا بسته حقوقی 29 میلیارد دلاری را به ماسک پیشنهاد داده تا او را در تسلا نگه دارد و به پیشبرد تلاش‌های هوش مصنوعی شرکت کمک کند، نه اینکه بیش از حد درگیر سایر شرکت‌هایش، از جمله استارتاپ هوش مصنوعی خالص xAI شود. این نشان‌دهنده اهمیت حیاتی نقش ماسک در هدایت استراتژی هوش مصنوعی تسلا است و همچنین بر چالش حفظ تمرکز او در میان تعهدات متعددش تاکید می‌کند. باید دید که این رویکرد جدید چگونه بر توسعه محصولات آینده تسلا و تحقق چشم‌انداز ایلان ماسک برای یک آینده کاملاً خودران تأثیر خواهد گذاشت.

منبع: TechCrunch